Bij de koop of verkoop van een onderneming is het essentieel om de juiste strategie te kiezen. Een strategie die niet alleen het verkooptraject bepaalt, maar ook rekening houdt met fiscale consequenties en toekomstige belastingverplichtingen. In deze blog verkennen we twee opties voor de bedrijfsoverdracht: de aandelentransactie en de activa/passiva-transactie.
Wat is een aandelentransactie?
Gaat het om een besloten vennootschap? Dan kunt u kiezen voor zowel een aandelenoverdracht als een activa/passiva-transactie. Bij een aandelentransactie koopt of verkoopt u de aandelen in de onderneming voor een deel of in zijn geheel. De aandelen of een deel van de aandelen worden overgedragen aan de koper. De koper wordt dan enig aandeelhouder of medeaandeelhouder. In de onderneming zelf verandert niets: lopende overeenkomsten worden voortgezet, het personeel blijft in dienst van de vennootschap en zowel het vermogen als de schulden blijven aanwezig in de vennootschap. Let wel op dat bij de overdracht van aandelen een notaris nodig is die de aandelen levert door middel van een notariële akte.
Wat is een activa/passiva-transactie?
Heeft u een eenmanszaak of een vennootschap onder firma? Dan geschiedt de overdracht automatisch via een activa/passiva-transactie (uw onderneming heeft namelijk geen aandelen).
Bij een activa/passiva-transactie worden (een deel van) de activiteiten van de onderneming overgedragen. Enerzijds zijn dit de bezittingen/activa (denk aan machines, het pand, inventaris, intellectueel eigendom en personeel) en anderzijds verplichtingen uit lopende overeenkomsten/schulden (passiva). Aan de aandelenstructuur verandert-in het geval van een besloten vennootschap- niets: de verkoper blijft aandeelhouder.
Bij een activa/passiva-transactie kunt u ook slechts een deel van de onderneming of bijvoorbeeld alleen toekomstige verplichtingen verkopen of overnemen. In de praktijk blijven banktegoeden, onderhanden werk en bestaande schulden meestal achter bij de verkoper.
In het geval van een activa/passiva-transactie is tussenkomst van een notaris niet noodzakelijk. Een onderhandse akte (een getekende schriftelijke overeenkomst) is dan meestal voldoende.
De voor- en nadelen van de aandelentransactie en de activa/passiva-transactie
Wij zetten graag de voor- en nadelen van beide overdrachtssoorten voor u op een rij.
De voordelen van een aandelentransactie:
- Makkelijker wanneer u zeker weet dat u alle aandelen verkoopt of koopt. Hierbij is het nodig dat alle aandelen goed zijn omschreven in de koopovereenkomst en leveringsakte.
- In het aandeelhoudersregister is makkelijk na te gaan hoeveel aandelen er precies van welke soort zijn.
- De vennootschap blijft partij bij bestaande contracten. Als u alle bestaande contracten, vergunningen en personeel verkoopt of overneemt is de aandelentransactie dus de geschikte optie.
De nadelen van een aandelentransactie:
- De koper koopt aandelen in de gehele onderneming, waardoor mogelijk ook claims worden overgenomen. Het is daarom belangrijk om van tevoren een goed due diligence te laten uitvoeren, op grond waarvan partijen garanties en vrijwaringen afspreken in de koopovereenkomst.
- De koper heeft geen recht op investeringsaftrek. Dit betekent dat hij de betaalde goodwill niet mag afschrijven op de balans. Bij een activa/passiva-transactie mag de koper de betaalde goodwill in bijvoorbeeld tien jaar afschrijven, wat een fiscaal aftrekbare kostenpost oplevert.
De voordelen van een activa/passiva-transactie:
- Partijen kiezen welk deel van de bezittingen en/of schulden worden verkocht.
- Bestaande schulden hoeven niet te worden overgenomen. Wanneer de onderneming dan een belastingaanslag krijgt (bijvoorbeeld voor een te laat of onjuist gedane aangifte), dan komt dit voor rekening van de verkoper.
De nadelen van een activa/passiva-transactie:
- Het omschrijven van de over te dragen activa/passiva is ingewikkelder dan het omschrijven van het soort en aantal aandelen. Het is belangrijk dat u heel goed weet wat u wel en niet wilt verkopen of overnemen.
- Bij het overnemen van contracten, vergunningen en personeel is de koper afhankelijk van de medewerking van wederpartijen, omdat aan alle vereisten van contractovername moet zijn voldaan.
- Ook als de koper niet al het personeel wil overnemen, kan het zo zijn dat dit alsnog gebeurt wanneer sprake is van overgang van onderneming.
Conclusie
Bij het kiezen tussen een aandelentransactie en een activa/passiva-transactie is het van belang om de voor- en nadelen van beide opties in overweging te nemen. Een aandelentransactie biedt bijvoorbeeld naadloze continuïteit en kan zorgen voor een eenvoudiger overnameproces, maar brengt mogelijk ook risico's met zich mee zoals het overnemen van onvoorziene claims. Aan de andere kant biedt een activa/passiva-transactie flexibiliteit in het selectief overdragen van activa en passiva, maar vereist ook een complexere afstemming en kan afhankelijk zijn van de medewerking van wederpartijen. Door deze factoren zorgvuldig te overwegen en af te stemmen op uw specifieke situatie, kunt u een weloverwogen keuze maken die niet alleen de succesvolle overdracht van uw bedrijf bevordert, maar ook de toekomstige groei en stabiliteit waarborgt.
Keizersgracht Ray adviseert u graag bij het kiezen voor de juiste transactie. Neem gerust contact met ons op.
